Egun hauetan lagun bati idatzitako gutunaren pasarteak:
"Aqui,en este lado del mundo, es mediatarde ahora, hace frio, el cielo està despejado y yo estoy sentado enfrente de una mesa, en un pequeño apartamento que estos dias me han prestado los jòvenes soñadores de la ciudad, los que imaginan y tratan de construir un Mexico y un mundo diferente. Tengo una botella con sotol (un aguardiente local) y una cajetilla de cigarrillos junto al ordenador, mi vieja bici a un costado. Las bolsas cada vez màs remendadas, hoy las he vuelto a llevar al zapatero. Conozco cada parche y recuerdo el lugar del mundo en que fue colocado...
Llevo ya una semana aqui, en Chihuahua, y me quedarè una màs. Estoy esperando a una pareja de amigos ciclovagabundos, Aitor y Eve, (http://cyclotherapy.blogspot.mx/) para juntos continuar hacia Guadalajara...
 |
| Pancho Villa. Iraultzaren Museoa. Chihuahua |
...tù ya sabes como es esa frontera, la que hay un poco màs al norte. Radical. En un paso cambias de mundo, zambullida con la ropa puesta en la Amèrica humilde y vital. Aqui la vida camina sin red de seguridad y se pega a la calle y al dia a dia. Y despuès de meses en los Estados Unidos viviendo en bosques, planicies y desiertos, despuès de tantas noches de silencio (hermosas) solo roto, a veces, por el viento, por el tambor de la lluvia sobre las telas de mi tienda, o por el coro de aullidos de los coyotes a mi alrededor, ahora he vuelto al roce, al bullicio y al calor de la Amèrica Latina. He pedaleado tambièn por pistas apartadas antes de llegar aqui, caminos sin asfaltar que atravesaban sierras y pinares inmensos y solitarios y que me hicieron sentir por unos dias como si estuviera en la Great Divide mexicana. Pero como te decia antes, la vida huraña y asilvestrada ha hecho un parentesis de momento... coches, gente, tambièn amigos, bares, conversaciones y memoria llenan estos dias. Mèxico y los mexicanos me han recibido como siempre lo hicieron, con la generosidad y la cercania que les caracteriza...
Esta el la cuarta vez que recorro este pais en bicicleta (¡la primera en el 87!) y nunca deja de sorprenderme y emocionarme. Me recibe con recuerdos (cada vez màs recuerdos) y tambièn con una fuerza que sigue siendo nueva e impetuosa. Esa fuerza que a ti tambièn te cautivò..."
MUGA ZEHARKATZEN
Estatu Batuek eta Mexikok dauzkaten 43 muga-igarobideetatik Antelope Wells/El Berrendo txikiena da eta gutxien erabiltzen dena. "Great Divide" ibilbidearen amaiera hantxe dago eta hantxe esan nien agur Estatu Batuei, eta Mexikora sartu, hil honen 3garren egunean. Desertuan barrena doan errepide asfaltatu eta bakarti batek eraman ninduen muga-postura. "The Lonely Road" izena ematen diote -hala azaltzen zen nire mapetan- eta batzuek diotenez droga-trafikatzaileek eta emigrante klandestinoek erabili ohi dute, gauez batez ere. Hurbileneko herria Hachita da -mugatik iparraldera dagoen komunidade pobre eta erdi abandonatu bat- eta hortik Antelope Wells-era dauden 75 kilometroetan "border patrol" edo mugako poliziaren autoak izango dira ikusiko dituzun ibilgailu ia bakarrak. Ohituta daude txirrindulariekin eta ez zenuke zertan kezkatu baten bat gelditzen bada zu ikustean: ziurrenik ura edo beste zeozer behar duzun galdetzeko geldituko da. Behin muga igaro eta Mexikoko aldean 13 kilometroko bide asfaltogabe bat ibili beharko duzu Douglas/Agua Prieta-tik datorren errepidera iristeko. Errepide estua eta arriskutsua da hau, kamioi handi asko dabiltza bi norabideetan eta abiada bizian (ongi etorri Mexikora!). Hurbileneko herria Janos da (74 km. mugatik hego-ekialderantz).
Desertua daukat inguru guztian, kaktusez zipriztindutako belar horiko eremu bakartiak eta urrutian mendi ilun sorta bat. Zeruan eguzkia jaun eta jabe da, laino txiki bat ere ez da ageri, haizerik ere ez. Oraintxe erakusten dit New Mexicok nik espero nuena, nire irudimenak berari buruz moldatua zuen irudia. Orain, mugatik bi egunetara nagoela, eta ez lehenago. Bidea pista txiki eta bakarti bat da, orduak dira ez dela auto bat igaro. Behiak ikusten ditut aldian behin ur-putzuen ondoan, basahuntzak (pronghorn), txori taldeak ni igarotzean hegaldaka izutzen direnak... beste mugimendurik ez.
Hachitako errepide asfaltatuan mugako polizia ikusi dut, hiru auto. Hachitak ghost town baten itxura dauka ia. Dendak, kafeak, gasolindegia, etxe asko...bertan behera utzita daude, itxita eta hutsik. Postetxeak, ordea, eutsi egiten dio, kanpoko mundua eta herri hau elkarrekin ahaztu ez direla -ez guztiz, behintzat- esaten digun aztarna bakarra. RV Camp izandakoan (hau ere abandonatua) kanpatu dut. Ia gauez iritsi naiz herrira eta kalean ikusi dudan pertsona bakarrari -bere etxe ondoan zegoen agure bati- galdetu nahi izan diot RV Camp-era joateko bideaz. Ez dit erantzun, alde egin du korrika, beldurtuta, eta bere autoaren atzean ezkutatu da.
2013ko azaroak 2, larunbata Hachita - Antelope Wells, 76 km.
Desertua berriro, mendi-muino marroi eta isilak ditut aurrean, urrutian, Mexikoko mugatik gertu behar dute. Errepide bakartia da hau ere, guztiz zuzena da nire mapek ematen dioten izena,"The Lonely Road". Esaten dutenez droga eta emigranteekin trafikatzen dutenek maiz erabiltzen dute. Irrealtasunaren irudipena daukat. Paisaia bera da irrela, hain geldia eta mutua, hain zehatza bere forma eta koloreetan, non dekoratu bat ematen duen; eta paisaia
Lautada huts baten erdian dago muga-postua, munduko txoko galdua ematen du. Ezkerrean muino leun eta borobilduak ditu, lurretik sortzen diren uhin ilunxkoak dirudite; eskuinean mendikate gotorrago bat goratzen da, hura ere ilun, soil eta mortu. Errepide bazterrean kanpatu dut, bi km. lehenago.
2013ko azaroak 3, igandea Antelope Weels - Janos (Mexiko), 74 km.
Estatu Batuek egunsenti eder eta dramatiko bat oparitu didate gaur, despedida gisa. Zeruko ilunpea doi-doi urdintzen hasia zen altxatu naizenean, ikatza bezain beltzak ziren hodei multzoak ikusi ditut orduan urdin jaioberri hori goitik hesitzen eta handik sortuz, eta urrutiko mendietan pausatuz, ortzadarraren errainua; desertua kobre koloreko argitasun batez zegoen
Bederatzi eta erdiak inguruan muga-postuan nengoen. AEBko aldean ez didate jaramon handirik egin, pasaportea erakutsi beharrik ere ez dut izan. Edadeko polizia batek oso adeitsu eta lagunkoi jokatu du nirekin. Gazteago bat mesfidati inguratu zait, eskua pistola-zorrora eramatea izan da bere lehen erreakzioa ikusi nauenean.
Mexikoko aldean askoz umilagoa da muga-postua. Suge pozoitsuekin kontuz ibiltzeko dioen ohar bat ikusi dut, soldadu batzuk han-hemenka. Emigrazio-arduradunarekin -mutil gazte bat- luze aritu naiz hizketan. Maderora nola joan azaldu dit. "Nolakoa da seguritate egoera Chihuahuan?", galdetu diot. Lasaitasunez erantzun du: "Badakizu, besteren arazoetan sartzen ez bazara ondo ibiliko zara. Chihuahuako jendea noblea da eta are gehiago zuk joan nahi duzun ingurukoa, mendialdekoa".
Plazer handia da herri honetan berriz egotea, horretan erabakitzen da Mexikora sartu eta orain sentitzen dudana. Etxera bueltatzen naizela iruditzen zait, 87an ezagutu nuen etxera.
